ක්‌ලැරන්ස්‌ ආතර් සෝමසිංහ විජේවර්ධන නමි ඔහු

For Clarence Wijewardena, who never left

ක්‌ලැරන්ස්‌ ආතර් සෝමසිංහ විජේවර්ධන නමි ඔහු

April 20, 2020 by admin

Prabath Rajasooriya, ක්‌ලැරන්ස්‌ විජේවර්ධන

සි ටි ප්‍රනාන්දු ගේ ගායන රටාව අධ්‍යයනය කරමින් 60 දශකයේ අතිශය ජනප්‍රිය බීට්‌ල්ස්‌ ගායක කන්ඩායම අනුකරණය කරමින් ඉංග්‍රිසි ගී රස විඳිමින් සිටි ලාංකිකයන්ගේ ඒ ආකාරයේ එකී රිද්මයේ ගී පිපාසාව සංසිදවූයේ ඔහුය

එයින් වේගරිද්ම සිංහල පොප් සංගීතයේ සුසංවාදී ශිල්පීය ක්‍රමය වඩාත් ඔප්නංවනු ලැබීමෙන් නොනැවතී ඊට එවකට පැවතී නවින තාක්‍ෂණික ශිල්පිය ක්‍රම මුසුකරමින් එයින්ද නොනැවතී ලිඩි ගිටාරය උපයෝගි කරමින් නවමු අත්හදාබැලීමි ගණනාවක්‌ සිදුකරනු ලැබීය.

ඒ අතර
ලිඩි ගිටාරය හා සිතාරය ප්‍රසංවාදී ක්‍රමවෙsදයේ භාවිතා කිරීම

සුරඟන වෙස්‌ වලා – සිංහල සාමිප්‍රදායික බෙරපද ගිටාරයෙන් මතුකිරීම

වනදෙවිලිය තුරුලේ – බොසනෝව නර්තන ශෛලියේ රිද්මය

මම එදා ගොසින් / මුහුදු රැල්ල ඔස්‌සේ / සිහිල් නුවන් යුග / සිහින පැතුමි විමනේ / සුමුදු මල් පිපුණු අතු කොණේ – එවක ලොව අති නවීන ඉලෙක්ට්‍රෝනික උපකරණයක්‌ වූ වාහ් වාහ් පැඩලය යොදා සංගීත රටා නිර්මාණය

කුසුමලතා – බිලොක්‌ ගිටාර් තාක්‍ෂණය

වසන්තයේ මල් කැකුලයි (සිකුරුලිය – එචි ඩී ප්‍රේමරත්න 1973) පද 05 ක්‌ සහිත ස්‌ථායි කොටසක්‌ අඩංගුය ඩ්‍රමිස්‌ වාදන – ශ්‍රි කාන්ත දසනායක (සුපර් ගොල්ඩන් චයිමිස්‌)

ලිඩි ගිටාර් වාදකයන් ගණනාවකගේ සහය ලබාගැනීමේ ක්‍රමවේදයේ පුරෝගමීත්වය / සාමිප්‍රදායික බෙර වාදන ගිටාරයෙන් ප්‍රතිනිර්මාණය (සුරඟන වෙස්‌ වලා / උඩරට නිලිය හැඩ වගේ)

සුපර් ගෝල්ඩන් චයිමිස්‌ ගායක / වාදක මන්ඩලය (1973-79 කලින් කල)

ඩ්‍රමිස්‌ – ශ්‍රි කාන්ත දසනායක / නිමල් පෙරේරා

බෙස්‌ ගිටාර් – රොහාන් ගුණවර්ධන / කොන්රඩි ගුණරත්න / ලියසින් ද සිල්වා / සුනිල් මාලේවන / චන්ද්‍රාල් ෆොන්සේකා / පීටර් අල්මෙදා / කුමාර් පීරිස්‌

කීබෝඩි – රුක්‌ෂාන් පෙරේරා / සූරියකුමාර් වීරසිංහමි

පුංචි පුංචි බෝනික්‌කෝ
සාප්පුවේ මම දැක්කෝ
නැගිටිනවා – ඇවිදිනවා – දෑස පියා ඇලවෙනවා

ගායනය – ලිලන්ති කරුණානායක
පද රචනය – කරුණාරත්න අබේසේකර?
සංගීතය – ක්‌ලැරන්ස්‌ විජේවර්ධන
————————————-
ඇතැමි කරුණු සඳහා මුලාශ්‍රය – රුක්‌ෂාන් කරුණනායක වෙබි පිටුව
ක්‌ලැරන්ස්‌ විජේවර්ධන රසික සමාජය

~සටහන් පෙළගැස්ම‍~
Prabath Rajasooriya

ලිපියේ දැනුම මිතුරන් සමගින් බෙදා ගන්න

ඔබගේ අදහස් ඉදිරිපත් කරන්න…

Bathiya and Santhush: The awakening of a new sensibility

April 19, 2020 by admin

Bathiya and Santhush, Bathiya Jayakody, BnS, Santhush Weeraman, Uditha Devapriya

If there’s really nothing “new” to be “discerned” in the recent popular culture here, it’s not because the artists don’t want to try out something new, but because audiences are so easily captivated by the familiar details and the technical veneers of their work. In Sri Lanka, for the most that is, once you come up with something that directly or otherwise swerves away from the old, you have a horde of other artistes who will imitate you, thinking that’s the only way by which what you came up with can be sustained, and perpetuating a culture in which trends are despairingly recycled in a hundred different ways. It’s easier to copy than to create a cultural sensibility, after all, particularly when that sensibility is rooted in the popular: the pop culture sensibility.

Popular culture has been the type of culture most difficult to define, praise, or criticise, because unlike what’s conveniently termed as the high culture, its tastes are those of a great many audiences and demographics, and therefore belong, not to an esoteric few, but to an entire society. You can’t take this or that element and consider it to be the hallmark of this specific society and demographic; you can’t say this or that artist is the representative of their culture. For better or worse, the artists operating in the industry have to account for everyone, and along the way, they have to find an equilibrium, or if I am to pick a better word, a compromise. It’s difficult to achieve a perfect equilibrium, in any science or art, so when those artists do win popular audiences, they tend to alienate a few. That’s why they garner so much opposition when they begin their careers. And that’s why they tend to deteriorate in later years: because they are complacent owing to the successes they encounter in their first few years and decades.

If there’s a quality of freshness to be found in the lyrics of, say, the late Ajantha Ranasinghe and Kularatne Ariyawansa, it’s because these men understood only too well the pitfalls and flaws that a separation between the personal and the aesthetic could compel in their work. In Ranasinghe’s verses there always are strong undercurrents of pain and sorrow beneath an otherwise calm veneer; it’s this poetic agility that found its way to the later generation of Nilar Cassim and Wasantha Dukgannarala and this agility that one encounters, even if in brief glimpses, with Bathiya’s and Santhush’s early work, particularly in “Mal Pan Podak” (Dukgannarala) and “Unmadani” (Cassim). Put simply, the artist and his collaborators have not confused personal experience for aesthetic profundity, and poetry has not been turned into a (needless) vassal of that experience.

ඔබගෙන් තවත්
ලැබූ පෙම් වදන්
ඉතිං ආදරෙයි නම්
බෝමයි හැගුම්

What helped my generation (which was the generation that grew up with these two budding players) identify with them was the fact that they identified with the demographic we came from: urbane, middle class, rather consumerist. It’s that sort of suave urbanity that crops up in every song of theirs, even today.

මල් මී සුගන්ධේ
නැළැවී වෙළී
මල්වැල් ගොතන්නී
වෘන්දා වනේ

Bathiya Jayakody and Santhush Weeraman came to us at a time when we desperately needed to break away from this complacency in our music industry. By the time they released their first album, Vasanthaye, 20 years ago, the cassette industry was giving way to the CD industry, and the World Wide Web had just been born in Sri Lanka. In other words, it was a tentatively twilight era for our entertainment industry, and these two, as with all popular artists, targeted a sensibility that would in later years embrace the internet. Meanwhile, however, they went on targeting the youth, and reaping dividends as they went along, with their production houses. But beyond these technical specificities, they were doing something more, much more. They weren’t reinventing or recycling what their predecessors had done: they were discovering, creating, and prescribing new tastes. The popularity they got, therefore, was not really unexpected.

The purveyors of the popular three minute song here, until the nineties, worked for audiences and listeners who were as committed to the melody as they were to the lyric. This did not really extend to the Amaradevas and the Khemadasas and the Victor Ratnayakes, whose conception of music was vastly different to the Moonstones and the Clarence Wijewardenas and the Stanley Peirises, who were the exponents of popular music for their time. Even in the works of Wijewardena and Peiris, there’s a subtle intermingling of the articulate lyric and the plaintive melody; the fact that these “populists” (as they were derided in their day) went for lyricists who also wrote for the Amaradevas and Khemadasas (Ajantha Ranasinghe, Kularatne Ariyawansa, even K. D. K. Dharmawardhana, who wrote Peries’s “Hawasata Paya”) lends credence to the point that even at their most populist, these composers valued both tune and word.

I strongly believe that Bathiya and Santhush are the last link to this tradition which our music industry had by then embraced and affirmed. Their most frequently opted for lyricists – Nilar M. Cassim and Wasantha Dukgannarala – were aware of the need for something deeper to exist beneath the melodies and the tunes which the composer came up with. My favourite songs of theirs – “Mal Pan Podak” and “Kiri Kodu Hithata” occupying the top two slots – beautifully echo this fusion of poetry and plaintiveness. They are what I consider, though rather sadly, to be the last few instances of a musical sensibility that simply does not exist anymore, not because of an absence of sincerity among contemporary composers but because audiences, particular young audiences, are somewhat content with what they hear on the radio every (other) day.

To a considerable extent, this has to do with the theme that those artists went and continue to go for: love, or more specifically, unrequited love. As Malinda Seneviratne observed more than 15 years ago, if you tune into a radio channel chances are the songs you’ll hear will be about those perennial themes “I love you, you love me, how nice!” or “I love you, why don’t you love me?” or the inevitable complaint “You don’t love me anymore!” Malinda’s rationale was that love, no matter how endearingly strong it is, constitutes just one element of the human experience (a fact that contemporary artists seem to miss out frequently), but I’d like to go a step further: love, no matter how unbearable it may be, always operates on a rift between personal experience and aesthetic experience; in other words, to convey, simply and at the same time powerfully, the gushes and torrents of contradictory feelings one faces when confronting and courting romance, one must be equipped with both the personal and the aesthetic.

Bathiya’s and Santhush’s biggest strength in this respect wasn’t just the lyricists they teamed up with but the production houses they worked with, and later built up, and the fact that the internet hadn’t made inroads into the country, at least not fully. We had never heard of YouTube when we first heard “Unmadani” and “Kiri Kodu Hithata” (the latter of which I came across the first day I went in a school van, in a lazy, desultory afternoon somewhere in mid 2006). That, plus their agelessness, and the image they projected on us through the television and the concerts they organised. Even their clothing preferences helped them stand out: Bathiya with his tight black shirt and, later, long cream coat, exuding a retro 70’s look and a hesitant veneer of sophistication, and Santhush with his fedora hat, exuding a more brash, assertive youthfulness (his brother Dushyanth exuded it even more). The two of them met through their stints at Scouting, and in fact in their best songs, you can infer an almost Boy Scout-ish innocence and naiveté: they look at, but are almost shy to look into, the feelings they confront.

As with Clarence, Rookantha Gunatilake, and their most immediate predecessor, Athula Adikari, Bathiya and Santhush targeted and won an audience that hailed from a middle class, consumerist, but not exactly affluent background. With their deliberately slow rhythms, their carefully projected inflections, and their urbane, sophisticated accents, they were able to enrapture us and sustain our interest throughout: quite a rare ability, you must admit. Their lyrics, which weren’t hard to follow but which weren’t the watered down doggerel they’ve become with composers and vocalists today, made sense, even when we didn’t listen to them, and because they made sense, they moved us, truly, madly, and deeply. The truth of the matter is that you just don’t get that kind of music anymore.

When Sanuka Wickramasinghe came up with “Saragaye”, schoolboys and schoolgirls I know were dazzled; here was an artist singing about a one-night stand when most popular vocalists were content in yarning on and on about love stories that seemed to last for eternity. This is the kind of novelty the young have been conditioned to accept, without any scepticism. I don’t blame them, because the last few years have seen a kind of deterioration in our music industry that no amount of censure can correct. Love, that most fatally easy theme to sing about, has hence turned into an object of facile novelty. Listening to Bathiya and Santhush takes me back to that day when love was neither facile nor novel: when it really, truly, sincerely mattered. It’s a day that might never, ever come. Again.

Written for: Daily Mirror, April 10 2018
By Uditha Devapriya

Looking back fondly: ‘Ho Gana Pokuna’

April 15, 2020 by admin

Ho Gana Pokuna, Uditha Devapriya

The ideology that pervades our movies is an ideology of commitment – secular, cosmopolitan, sometimes contrived, rarely felt – and they tend to constrict your vision. There’s an intense desire on the part of their directors to talk about social problems, to let us know that there are people out there who are suffering in want. It makes us want to cower before their vision, full of intentions but also full of a rift between those intentions and their production values. We want to do away with that rift, but the moment we try to we are lambasted as being escapist, fantasists, and tellers of fairy-tales. How can one be committed without resorting to explicit ideologies? It’s a tough call, but by extraordinary resolve some of our moviemakers have proved that one can be politically inclined without making his or her work a vassal to ideas. We already have a cinema of ideas. Now we want a cinema of life.

I saw Ho Gana Pokuna for the first time two years ago, in October, at the Savoy. The excitement on the faces of the child actors who were there, now grown up, was hard to ignore, and kept me expecting a great deal from it. I didn’t know the story behind it, nor of its cast and crew. All I knew was that Indika Ferdinando, whose play The Irresistible Rise of Mr Signno I saw before, had directed it. Depressed somewhat at the hardened, dichotomised world that directors his age tended to depict in film after film (awfully sincere, sincerely awful) I was, naturally enough I suppose, unconvinced of this one’s prospects. I sat down, therefore, with a sense of tepid anticipation.

Two hours later I got up forgetting I’d ever harboured such feelings. Ho Gana Pokuna then became, for me, the most exciting Sinhala film I’d seen in the last three years.

In Sri Lanka the gap between children’s movies and movies featuring children has blurred so much that no one cares to make this distinction anymore. This is to be expected in any film industry where neither the critics nor the general public are selective in their preferences (the public just want to be entertained, the critics just want to be provoked). The fact that it’s normal and to be expected, however, doesn’t mean that it’s not deplorable: our filmmakers use our children to spout out convenient posters and labels that belong to the political so much that those children become no more than instruments, messengers. Ho Gana Pokuna doesn’t resort to this device. It teaches us just how imaginative our directors could be if they didn’t use their subject-matter to depict their adulterated imaginings of them.

Writing to the Sunday Observer a few weeks after its release, Dilshan Boange contended that Indika’s left-of-centre political sympathies showed, somewhat discernibly, in the film. This is true. But the intrusion of the political in Ho Gana Pokuna is mercifully short: all we have is a bunch of NGO officials gifting an expensive but useless piano to the school as part of a project. The piano isn’t used; the children are instead taught by their rather irate principal (Lucien Bulathsinhala), who is also their only teacher, to fear it. It’s an object of ridicule which only the idealistic teacher, Miss Uma (Anasuya Subasinghe), resuscitates, which is why whatever political inclinations there are in the film come out through her. She is the political centre, and the periphery, of the narrative, since she represents the affirmation of ideology as well as the rejection of the labels that ideologues tend to harbour.

This is a novel message for a Sinhala movie. Elsewhere filmmakers have been telling us that we need to be more open, more proactive, and to shout and protest with labels and dichotomies that never work out in reality. What Ho Gana Pokuna lacks is explicit political force: even at its most forceful moments (as when Wasantha Muhandiram as the headman-like grama sevaka niladhari refuses to let the children and the teacher use the bus for their trip) Indika pulls back, not because he’s fearful but because he knows the experience he’s pasted over his film is too magical to face such moments. Even the verbal encounters between Miss Uma and the principal, when they decide (the former willingly, the latter begrudgingly) to inaugurate an Assembly outside the school for the students, are short (the principal’s contention is that by democratising the institution the children will grow up to rebel against becoming the farmers that their fathers are): we see them debate, her cheerful, him scornful, but there it ends.

The “committed critic” may well see in this a complete rejection of the political, a convenient erasure of reality by a saccharine-coated view of life, but this rakes up the question as to what the intentions of the artist should be. Our “committed directors” don’t lack courage. They have enough and more of it and they are brave. But the fatal contradiction at the heart of their conception of the cinema is their inability to resonate with popular audiences. If we have not gone beyond the eighties and the nineties (which nurtured Dharmasena Pathiraja and Dharmasiri Bandaranayake, the twin peaks of our political cultural sphere before Asoka Handagama entered the field) it’s because our film industry has bifurcated between the critics who conflate ideological profundity with aesthetic merit, the same conflation that our writers in the Sinhala theatre sustain, and the audiences who wish to see something richer in our halls. Compared with the fat politician played by Saumya Liyanage in Vidu, for instance, how much more believable are the villagers in Ho Gana Pokuna! The tragedy is that complexity is often taken as a sign of the uncommitted. The even bigger tragedy is that it is the lack of such complexity, through the one-dimensionality those other movies reflect, which we are supposed to watch and, what’s worse, enjoy.

It’s a view that certainly merits a second glance but it’s not the only view there is. The cinema thrives on plurality. Singleness, whether of intention or motive, isn’t usually very helpful, and eventually saps a film industry of its ability to fascinate. The recent spate of local films that can’t be categorised under that convenient artistic-commercialist divide our critics make is, I think, not a coincidence in that respect: from Ho Gana Pokuna right down to Adaraneeya Kathawak and Premaya Nam, there is an emotional resonance in them which easily wins audiences in a way that forced, unfelt political pamphlets and treatises cannot. No industry can flourish for long with practitioners who reject its commercial base, just as no industry can thrive with those who make money its only motive. Ho Gana Pokuna tells us, in its own special way, that there’s really no need to be a slave to those other movies. We are tired of the vision they spout because we know that the only alternative to them are the vigilante escapist flicks that our popular directors churn out, from Ranja to Wada Bari Tarzan.

Miss Uma, a transposed Julie Andrews/Maria von Trapp, and her children dominate the script because no one is a hero or villain in the village they inhabit: everyone cowers before them, wilfully. Whatever problems she and they face – whether in the form of the principal, the grama niladhari, or Justin, the bus driver who lacks a license – congeal gradually into their own solutions. In a way that lacks complexity, but when considering the alternatives – having her as a political ideologue or meandering to a set of happy-go-luck musical numbers – it’s more alive, more open, more textured. In contrast to many of those politically motivated films which are constricted, literally and metaphorically (many of them take place in tightly enclosed spaces, against a middle class milieu) Indika’s film hence has room to breathe, to move forward. You can’t blame people for becoming alert and alive to this kind of cinema because they want a work of art to keep them alert and alive. The political directors work from the premise that life is banal, following a depersonalised routine. (Handagama, in Age Asa Aga, has the husband, wife, and daughter follow the same setup every evening, again and again, to the point of tedium.)

Even as apolitical a director as Somaratne Dissanayake, in Siri Parakum, resorts to this banality, with entire sequences being repeated as if we didn’t get them the first time. What’s so interesting in the end about Ho Gana Pokuna is that it wilfully, delightfully does away with such tedium. There’s nothing really consistent in the plot. The children, along with their elders, always rake up something new for us; they even tide over an unlikely twist towards the end when Justin, the bus driver they all toiled and taught so as to procure a license, gets so carried away and drinks in exhilaration that he can’t drive the children to the beach.

At the movies we are repeatedly, though inadvertently, made aware that what we are seeing in front of us is a falsification of reality. Some directors get away with it, others don’t. When filmmakers embrace the political passionately, ambitiously, zealously, many of them, particularly the more recent ones, tend to sacrifice the real for the verbal. They will spell out each sequence elaborately for the audience hoping that the audience will agree with their outlook. Repetition of sequences, slipshod camera movements, jerky editing: these are the hallmarks of the political director, and he resorts to them as frequently as the commercial artist resorts to the needs of his clients by polishing up his output. Indika Ferdinando’s previous work, even as open-textured a play as Signno, bears out a political impulse. But in Ho Gana Pokuna, which as I mentioned at the beginning may well be the most exciting Sinhala film released in the last three years, the audiences are alive to what they are seeing. The movie no longer has to spell out everything to them believing them to be gullible idiots. The ending is, I think, a distillation of the entire plot in this respect: the teacher’s call for action over lofty ideals may well be a statement against the “serious” artist, who in his enthusiasm for ideas over execution prefers to explicate, rather than breathe.

Written for: Daily Mirror, November 30 2017

By – Uditha Devapriya

සඳ තරු නිහඬයි

April 12, 2020 by admin

H M Jayawardana, Malini Bulathsinghala, Nanda Malini, Prabath Rajasooriya, TM Jayarathne

සම්මානයක් යනු කිසියම් කර්තව්‍යයක උසස් තත්වය සඳහා පුද්ගලයෙකු වෙත පිදෙන වටිනාම අගැයීමකට. මා එසේ කෙටියෙන් පැවසුවත් එය විවිදාකාරයෙන් නිර්වචනය කිරීමට පුලුවන. කලාකරුවෙකුට තමා නියැලෙන අංශයකට අදාලව සම්මානයක් හිමිවීම තරම් සතුටක් තවත් ඇතැයි මා සිතන්නේ නැහැ. එය හිතෙහි පවත්නා සිහිනයකි. එසේවුවද තරගකාරී ලොව තුල එවැන්නක් හිමිකර ගැනීම ලෙහෙසිපහසු නැත.

අද මා පවසන්නේ ඉහතකී සම්මානය සම්බන්ධව ඉදුරාම වෙනස් සිදුවීමක් මෙන්ම ඒ හා බැඳී අපූරු වටිනා චරිතයක් පිලිබඳවය. ඔහු අප රටේ දක්ශතම සංගීතවේධියෙකි.
1983 වසරේ තිරගතවූ ‘මුහුදු ලිහිණී’ චිත්‍රපටය සඳහා තමා වෙත පිදුනු හොඳම සංගීත අධ්‍යක්ෂවරයා සම්මානය ප්‍රතික්ෂේප කරන්නට තරම් ඔහු අදීනත්වයෙන් යුතු විය. වේදිකාවට පැමිණි ඔහු මෙම සම්මානය හිමිවිය යුත්තේ ‘තුන්වෙනි යාමය’ චිත්‍රපටයේ සංගීතය සැපයූ ප්‍රවීණ සංගීතවේධි ප්‍රේමසිරී කේමදාසයන් හට බවත් එය තමාගේ කාර්‍යයට වඩා ඉදිරියෙන් ඇති බවද පැවසුවේය. මෙවැනි දෑ ලෝකයේ අගැයුම් අවස්ථාවන්හිදී සිදුව ඇතත් එයද ඉතා අල්ප වශයෙනි. එම නිසාම අප රටේ වූ මේ සිදුවීම කතාබහට හා ආන්දෝලනයට තුඩුදෙන කාරණාවක් වුනා. ‘අපේ කාලයේ වීරයෙක්’ යන හෙඩිම යටතේ පසුදිනෙක දිවයින පුවත්පතේ සිනමා හා කලා තොරතුරු අතිරේකයේ මෙම සිදුවීම වාර්තා විය.

ඔහු නිර්මාණයට උපරිම සාදාරනත්වයක් ඉටුකිරීමට හැමවිටම උත්සාහ කල අයෙක් බව පහත මා දක්වා ඇති නිදසුන් දෙස බැලීමෙන් හා ඊට ඔබ තුල ඇති කැමැත්ත තවදුරටත් තහවුරු කරනු නොඅනුමානය.
——————-
* සඳ තරු නිහඬයි
ගහ කොල නිසලයි
මුලු ලොව සැතපෙයි
සිතිවිලි විතරක් අවදිවෙලා….

* හාමුදුරුවනේ දනක් බෙදන්නට
හයි හත්තිය නෑ දැන්….
ඉස්සර නම් දවසක් හැර දවසක්
පන්සල් එනවා මම්……

* ඔබයි රම්‍ය සඳ කිරණ
ඝන අන්ධකාරේ….
ඔබයි සෞම්‍ය තරු එලිය
ගිම්හාන කාලේ…..

* දෙවොලේ නොකැලැල් පිදු ආදර මල්
සුවඳින් මනකල් පිබිදෙමි හැම කල්…

* වාසනා වේවා… වාසනා වේවා….
පින්බර යුවතී කුල කුමරිය වී
මංගල මල් නැකතේ……

* රත්තරන් නෙත් දෙකින්
සලා සිහිල් පවන්…
ජීවිතේ ලසෝ තැවුල්
නිවන්න රත්තරන්….

* ඇය යන්න ගියා මැකිලා…
වන සිරසක තුරු සෙවනැලි අතරේ….

* මිණි මිණි පොදේ ලා ඇඳුරේ
තෙමි තෙමි ගියදා….
ඉඳහිට අදත් සිහිවෙනවා
හිරි පොද දැකලා….

* සිතුවිලි සිරවී හදවත පතුලේ
ඉකිබිඳ වැලපෙනවා…..

* මාල ගිරවියේ.. මාල ගිරවියේ….
මට නුඹත් එක්ක අපේ ගමට
පියාඹන්න ආසයි….

* වී පැදුරෙන් ඉගිලී යන
කුරුල්ලෙකු ලෙසින්….

* වීනාවී උර තලයේ රැඳෙන්න
සත්සර රැව් නගන්න
වීනාවී……

* තනිවෙන්න ඉඩදෙන්න
මටයි මගේ හිතටයි…
————-

මේ ඔහු තැනූ මිහිරෙන් අනූන ගී තනු අතරෙන් කිහිපයක් පමණි. නොයෙකුත් භාදා අවහිර මැද්දේ නොනවත්වා සුන්දරව ගලාගෙන ගිය මේ ගීත ගඟුල නොසිතූ විරූ ලෙස දෛවයේ තීන්දුවට හසුව නතරවී ඇති බැව් අද දහවලේ දැනගන්නට ලැබුණි. ඒ මීට දින කිහිපයකට ඉහතදී හදිස්සියේ අසනීපව කළුබෝවල ජාතික රෝහලට ඇතුලත් කෙරුන එච්. එම්. ජයවර්ධන නම් සොඳුරු සංගීතවේධියාණන් අප අතරින් සමුගත් පුවතයි.
මෙතැනින් පසුව ඔබ හමුවේ තබන්නේ එතුමන් පිලිබඳව කෙටි විමසුමකි.
——————–
ඒ 1950 වසරයි. දුශ්කර ගැමි පරිසරයක් වූ සියඹලාණ්ඩුව ප්‍රදේශයේ හේන් වගාව, ගොවිතැන සිය ජීවිකාව කරගත් පවුලක වැඩිමල් පිරිමි දරුවා ලෙස ඔහු උපදින්නෙ හේරත් මුදියන්සේලාගේ ජයවර්ධන නමිනි. මුල් අධ්‍යාපනය සඳහා සියඹලාණ්ඩුව මහා විද්‍යාලය කරා යොමුවූ අතර එහිදී ශිෂ්‍යත්වය සමත්ව අනතුරුව පස්සර මහා විද්‍යාලයට ඇතුලත් කෙරුණි. ගමෙන් ඈත්ව නුහුරු නුපුරුදු පරිසරයක නේවාසික ජීවිතයකට හුරුවීමට ඔහුට
සිදුවිය. මුල් කාලයේ ඇතිවූ හුදෙකලා බව නිසා ඔහු සිය පියාට ලිපියක් ලියා තමාව නැවත ගමට ගෙනයාමට කියා ආයාචනා කලද පසුව පියා සහ ගුරුවරුන්ගේ උපදෙස් මත නැවතීමට තීරණය කලේය. නේවාසිකාගාරයේ තිබ කුඩා ගුවන්විදුලි යන්ත්‍රය, ජපන් මැන්ඩලීනය සහ බටනලාවට ඔහුගේ හිත ඇති ගියා පමණක් නොව ඒ මගින් එවකට ප්‍රචාරය වුන ‘ ගලන ගඟකි ජීවිතේ..’ වැනි ගීත බටනලාව මගින් වයන්නටද පෙලඹුනේය. පී. ඒ. සුබසිංහ නම් සංගීත ගුරුවරයා මෙහිදී ඔහුගේ දක්ශතා හඳුනාගෙන ඔහුට මහත් අත්වැලක් වූ බව එච්. එම්. පවසයි. ඒ මහතා යටතේ ඔහු බටනලාව හොඳින් ප්‍රගුණ කලත් ඊට දැක්වූ වැඩි නැඹුරුතාවය නිසාදෝ අධ්‍යාපන පොදු සහතික සාමාන්‍ය පෙල විභාගයෙන් අසමත් විය. මේ හේතුව නිසා යලි උපන් ගම වෙත යන ඔහු නොයෙකුත් රැකියාවන් වල නිරතවන අතරතුරේ නිවසේ සැමට හොරෙන් තවදුරටත් බටනලාව වැයීමට වගබලාගත්තේය.

ගුවන්විදුලි සේවයට අනියම් වාදන ශිල්පීන් තෝරාගැනීමේ පුවත්පත් දැන්වීමක් ඔහු නෙත ගැටෙන්නේ මේ අතරතුරේදිය. දෙවරක් නොසිතා ඉල්ලුම් පතක් යොමුකිරීමෙන් පසු පරීක්ෂණය සඳහා ඔහු කැඳවනු ලැබීය. මෙය ඔහුගේ ජීවිත ගමනේ හැරවුම් ලක්ශය සනිටුහන් කරන ගමනක් බව ඔහු එදා දවසේ කිසිසේත් නොසිතන්නට ඇත. කලින් දිනයේ කොළඹ පැමිණි ඔහු මරදාන ශාලිමාර් හෝටලයේ කාමරයක ලැගුම්ගෙන පසුදා නියමිත වෙලාවට පරීක්ෂණය සඳහා මුහුණ දුන්නේ මහත් බලාපොරොත්තු කරපින්නාගෙනය. සෝමදාස ඇල්විටිගලයන්ගේ මූලිකත්වයෙන් සිදුවූ එම පරීක්ෂණයෙන් නොසිතූ ලෙස ඔහු අසමත් වීම එච්. එම්. හට මහත් කණගාටුවක් සිත තුල ජනිත කලේය. තිර අදිටනින් පලමුව අමරදේවයන් සහ අනතුරුව පාසැලේ ඉතිහාසය විශය ඉගැන්වූ වසන්ත ඔබේසේකරයන්’ වද හමුවී මේ තත්වය පැහැදිලි කල ඔහු අමරදේවයන් ඉදිරියේදි බටනලා වාදනයක් ඉදිරිපත් කරමින් එතුමාගේ සිත දිනාගැනීමට සමත්විය. පසුදා පරීක්ෂක මඩුල්ලට අමරදේවයන්ද පැමිණ සිටි අතර එවර එච්. එම්. සාර්ථකත්වයට පත්වුනි.

එතැන් පටන් සෝමදාස ඇල්විටිගලයන්ගේ සිට පණ්ඩිත් අමරදේව, වික්ටර් රත්නායක, සනත් නන්දසිරී, දයාරත්න රණතුංග, නන්දා මාලනී යන මෙහි නම් සඳහන් නොකල බොහො ප්‍රවීණ ගායක ගායිකාවන් සහ සංගීතඥයන්ගේ වැඩසටහන්වලට එච්. එම්. නැතුවම බැරි වාදකයෙක් විය. සරළ ගී සමත්ව වික්ටර් සනත් සහ අමරදේවයන්ගේ අත්වැල් ගායනය සඳහා නිතර ගුවන්විදුලියට පැමිණෙන මාලනී බුලත්සිංහල ඔහුට හමුවන්නේ මේ අතරවාරයේ වීම සුවිශේෂී සිදුවීමකි. ඇයගේ ඉල්ලීමක් අනුව සරළ ගී වැඩසටහනක් සඳහා ‘රජ මැදුරක ඉපදී සිටියානම්’ යන පදවැලට මිහිරි තනුවක් එක්කර සුන්දර ගීතයක් බවට ඔහු පත්කලේය. ඉන් ඉක්බිතිව මේ නවක තරුණයාගේ තනු ඔස්සේ නවමු ගීත ගඟුලක් යැයි හැඳින්විය හැකි සුභාව්ත හරවත් නිර්මාණ ගනනාවක් බිහිවෙනු දැකගන්නට හැකිවෙයි.

දැන හැඳුනුම්කම ක්‍රමයෙන් ප්‍රේමයක් බවට හැරී තිබුණෙන් මාලනී හා එච්. එම්. විවාහ දිවියට ඇතුලත් වුනි.

කාලයත් සමග දුවෙක් සහ පුතෙක් ඔවුන්ගේ කැදැල්ලට එක්වූ අතර ඒ සතුට ඔවුන්ට විඳගැනීමට හැකිවූයේ වසර කිහිපයක් පමණි. ඩෙංගු උවදුරේ ආරම්භක ගොදුරක් බවට ඔවුන්ගේ දියණිය ගොදුරු වුනේය. දියණියගේ වියෝව එච්. එම්. හට කෙසේවත් දරාගත නොහැකි වු අතර ඔහු බොහෝවිට රැය පහන්කලේ දියණිය මිහිදන් කල කනත්තේ ඇයගේ සොහොන මතය. පසුව මාලනී සහ පොලිසිය මැදිහත්වී ඔහුට අවවාද කර එය සමතයකට පත්කල බව පසුකාලෙකදී ඔහු හා පැවති රූපවාහිනී සාකච්ඡාවක් මගින් දැනගත්තෙමි. අද ඔවුන්ගේ පුතු කසුන් කල්හාර දිවයිනේ පිලිගත් දක්ශ ගායකයෙක් මෙන්ම සංගීත අධ්‍යක්ෂවරයෙකි.

‘ආරාධනා’ චිත්‍රපටය තුලින් එච්. එම්. ජයවර්ධන සහ රෝහන වීරසිංහ යුගලය 1982 වසරේ හොඳම සංගීත අධ්‍යක්ෂණයට සම්මාන හිමිකරගත්තාය. මුහුදු ලිහිණි, කැලෑ මල්, මංගල තෑග්ග ඔහු තනිව සංගීත අධ්‍යක්ෂණය කල චිත්‍රපටය.
මිනිසෙකු පිට නැගි අසරුවෙකි, කඩමණ්ඩියේ දොල අයිනේ, අහසින් තරුවක් කඩා වැටෙනවා, මිණි මිණි පොදේ ලා අඳුරේ, ඔබ හා මෙමා අතිනත්, එක යායට මල පීදුනු, සැන්දෑ අහස වගේ, ලා දළු බෝපත්, සැන්දෑ අහස වගේ, සියල්ල ඉදිරී ගරා වැටුනදා, මධුර ප්‍රේම, පංච කල්‍යාණියේ, පෙම් ලොව දී දුටු, සිනාවකින් පුතුගෙ මුවේ, වාලුකා තලේ, නෙලාගන්න බෑ, මවයි පියයි එකතුවෙලා, පිලිම නෙලා, වැව් ඉස්මත්තේ දාගැබ් හැදිලා, වසන් කරන්නට බෑ, සෙනෙහස ඉල්ලා ලිය තඹරා මල, ඔහු තැනූ මියුරු තනු ගනනාවෙන් කොටසක් ලෙස නම් කල හැක.
2001 වසරේදී සිය ආදරණීය බිරිඳ මාලනී බුලත්සිංහලගේ හදිසි වියෝව නැවතත් ඔහුගේ සිත කම්පාවට ලක්කල සිදුවීමක් වුණා. ජීවිතයේ අවසන් කාලය දක්වාම මේ පාළුව තනිකම ඔහුව වෙලාගත්තා යැයි මට සිතේ. සංවේදී කලාකරුවන් බොහෝවිට යොමුවන ඇබ්බැහිවීම් ඔස්සේ ඔහුද තරමක් ඈතට යන්නට ඇත. ඒ කොහොම වුණත් ඔහුට තම ජීවිතේ මීට වඩා වටින්නේ යැයි සිතුනා නම් කොතරම් එකක්ද. දැන් ඒ ගැන සිතීමෙන් කතා කිරීමෙන් පලක් නැත. මේ ඔහුට උරුමවූ අවසානයයි. ඒ කෙසේවෙතත් ඔබ තැනූ මියුරු ගි නිර්මාණත් සමග ඔබ අපේ හදවත් තුල සදාකාලිකවම ජීවත්වෙන බව නම් සහතිකය.

දයාබර එච්. එම්. ජයවර්ධන ප්‍රවීණ සංගීතවේධියාණෙන., ඔබට නිවන් සුව ලැබේවා.!

~සටහන් පෙළගැස්ම‍~
Janaka Ilukkumbure

ලිපියේ දැනුම මිතුරන් සමගින් බෙදා ගන්න

ඔබගේ අදහස් ඉදිරිපත් කරන්න…

වෙල්ලස්සෙන් කොළොම්පුරට – සිරිලක ගුවන සිසාරා ඇසුණු වස්දඞුරාවය – 2

April 10, 2020 by admin

H M Jayawardana, Malini Bulathsinghala, Nanda Malini, Prabath Rajasooriya, TM Jayarathne

ගුවන් විදුලියේ රිජ්වේ තිලකරත්න යුගයේ එයින් දිනපතා නිතිපතා නව ගීත නව වැඩසටහන් ගණනාවක් ඔස්සේ බිහිවෙද්දී ඊට මුල් වී උරදුන්නේ එවකට එහි වැඩසටහන් නිෂ්පාදිකාවක් ලෙස සේවය කල ප්‍රවීණ සිනමා ගී ගායන ශිල්පිනී ජී එස් බී රාණි පෙරේරා ය. ඇය ගේ වැඩසටහන් ඔස්සේ එඩ්වර්ඩ් ජයකොඩි, බන්දුල විජේවිර වැනි එවක අධුනිකයන් ගේ ගීත ද කළ එළි දුටුවේය.

සෝමදාස ඇල්විටිගලයන් යටතේ පැවති ගුවන් විදුලි වාද්‍ය වෘන්දයේ වස්දඞුරාව නගන්නට සැදී පැහැදී සිටි දෙවැන්නා ’එච් එම්’ ය. පළමුවැන්නා ’එම් ඩබ්ලිව් පීරිස්’ ය. 1970 දශකයේ ගුවන් වා තලය සිසාරා නැගුනු ගුවන් විදුලි ගී වස්දඞුවෙන් හැඩවූයේ යම්සේද ඒවා එකිනෙක පාසා රසගැන්වූයේ මේ දෙපොළගේ වැයුමෙනි.

ඈත වෙල්ලස්සේ සියඹලාන්ඩුවේ කෙත් යාය කොනින් දිනකර මුවා වි ගිමන් හරින්නට සමුගෙන ගිය යාමයේ ඒ සිසාරා ඇදී ආ බට ලී හඞ එයාකාරයෙන්ම දැන් ඇසෙන්නේ කලබල කොළොම්පුරයේ ගුවන් විදුලි මැදිරියෙනි. එහෙත් එහි සුන්දරත්වය රසමිහිර අංශුමාත්‍රයකින් හෝ වෙනස් නොවුන බවට සහතිකයයි මේ. ඒ පාවී එන බටනලා හඞ ඔස්සේ ඔහු ශ්‍රාවක ඔබව ඔහුගේ ඒ සුන්දර ගම්පියස වෙත කැඳවාගෙන යන්නට සුදානම්ය. නිල් වියනක සිරි අසිරිය විඳිමින් පියනගනු මැනවි ඔබ ඔහුගේ ගම්පියස වෙත.

මට තනි නැත නුඹ නාඩන් සුරතළියේ……
ප්‍රේමාලිංගන නැතුවට අහිමි පෙමට බිඳුනු සිතට….
මම නොතැවෙන්නෙම්……
—————————————
පද රචනය – ප්‍රවීණ පුවත්පත් කලාවේදී සමන් චන්ද්‍රනාත් වීරසිංහ
තනුව සහ සංගීතය – නැසිගිය එච් එම් ජයවර්ධන
නිෂ්පාදිත යුගය – 1975 පමණ (ගුවන් විදුලි ගීතයකි)

ගී තැටි යුගයේ නිමාව සනිටුහන් කල ’කැසට්’ ගී යුගයේ භාරදුර කර්තව්‍යයක් ඉටු කරන්නට ඔහුට පැවරෙද්දී එහි පුර්වගාමී වෙළඳ තැටි ගීත උදෙසාද ඔහු ගේ තනු නිර්මාණයේ පහන් අලෝකය යොමුවී අවසන්ය.

නවාතැන් පොල ඔබයි – ඔබගේ සිනාවයි
ජීවිතේ දිගු වන්දනා ගමනේ
අලයේ වන බිගුන් බමනා
ප්‍රේමයේ ජල තරග නැගෙනා
නිල්ල දිවෙනා නිම්නයේ
සදා උනුසුම් නවාතැන ඔබ

(මහාචාර්ය සුනිල් ආරියරත්න ගී පද – ආචාර්ය නන්දා මාලිනී – සිංග්ලංකා කැසට්පටය – 1982)

70 දශකයේ ගුවන් විදුලියේ ’කිකිණි’ නාදය සතු ගැමියුවතිය වු ඇය ’බී ඇස් මාලිනී’ හෙවත් බුලත්සිංහලගේ ’මාලිනීය. ඇය සිය කුඩා නැගනිය වු ’සන්ධ්‍යා’ ද කැටුව එහි විත් නෙක වැඩසටහන් උදෙසා හඞ අවදිකරන්නී සියඹලාන්ඩුවේ ගැමි යව්වනයා ’එච් එම්’ ගේ නෙත් පහර ලබන්නීය.

80 දශකය උදාවෙද්දී කැසට් ගී කලාවේ ස්වර්ණ යුගය නැගඑමින් ගුවන් විදුලි ගීයේ වසන්ත යුගය පෑල දොරින් පලවා හරින ලද්දේය. ’එච් එම් – මාලිනී’ දම්පතීන් ලංකීය ගීත කලාවේ නව ප්‍රරවණතාවය අනුව යමින් විකුම් පාමින් සිටියහ.

මාලිනිය දිවා රෑ සංදර්ශන වේදිකවේ හඞ අවදිකරද්දී එච් එම් ගේ දෙවැනි නිවහන ද නවාතැන් පොළ ද ශබ්දාගාරයන් බවට පත්විය. ලද විරාමයෙන් කිරිකැටි දියණියගේ මොළකැටි වදනින් සැනහෙමින් සිය වෙහෙස දුරුකරගත්හ.

ඇස පිනවන නෙක විසිතුරු භාන්ඩයන්ගෙන් ද දිව පිනවන රසමසවුළෙන්ද කඩ සල්පිල් පිරි යද්දී ඒ හා අත්වැල් බැඳගත්තේ පෙර නොවූ විරූ ’රෝග ව්‍යාධීන්’ය.

මදුරු දෂ්ඨයක ප්‍රතිඵලයක් ලෙසින් එවකට පැතිරෙමින් තිබූ වසංගත රෝගයකට ගොදුරු වූ ඔවුන්ගේ එකම බිළිඳියගේ වියෝව සංවේදී ඔහුගේ කලාකාමි හදවත සසල කළේය.

උමතුවෙන් මෙන් ඔහු සිය දියණිය සදා නින්දේ සැතපෙන කුටිරය මත වැතිර සිටියේය ..දින සති ගණනක් එසේ කලේය…

ඉනුදු කලකට පසු ඔවුන් ගේ කැදැල්ලේ ලැගුම් සොයා සපැමිණි කුමරා ’කසුන් කල්හාර’ ගේ මොළකැටි වදනින් සෝ සංකා තැවුල් දුරු වී ගියේය.

තවත් දශකයකුත් පස් වසක් ගතවී තිබිනි. මාලිනිය ගී රස මිහිර බෙදා දෙනු පිනිස දුරු රට පියමං කලාය. ඇය එතැන් හි සිට සිය දයාබර සැමියා ගේ සෙවණ සොයා එනු වෙනුවට නොපෙනෙන ලොවක වෙසෙනා අදරණීය දියණිය සොයා නොකියාම යන්නට ගියාය.

ඔහු යෞවනයේ එළිපත්තේ සිටි පුතු කසුන් හා හුදකලා විය.

එහෙත් ඔහුගේ අතැගිලි තුඩු අතරින් පෙරී ආ රසමියැසි ධාරාවන් මදකුදු මිලින ව නොගියේය. එතෙකුදු මේ ගාන්ධර්වයා මෙළොව ලැගුම් සොයා පැමිණි ’මිනිස් කය’ ට මනුලොව දහමෙන් වසන් වී සිටිය නොහැකි විය. ඔහු ගත දිනෙන් දින දුබල විය. එය ඔහු කරන්නට කියන්නට නියමිත බොහෝ දේ වැළැක්වීය.

තතු විමසා දැන ගත් පරිදි ඔහුගේ ’වකුගඩු’ අකර්මන්‍ය වී ඇතැයි දැන ගන්නට ලැබ ඊට නියමිත පිළියම් යොදන්නට ඔහු සිය කාලය ද ශ්‍රමය ද ධනය ද වැය කරන්නට විය.

ලාංකීය සිහල ගී රස මිහිර මැවු බොහෝ ගාන්ධර්වයන් මෙහි රැුඳි සිටි කාලය ඉක්මවා යන්නට ඔහුට ද අවසර නොවුන සේය. එච් එම් ජයවර්ධන නම් වූ ඔහු ලක්දනා සිය වසන්ත උළෙලේ සිරියෙන් මත්වෙද්දී 2019 වසින් බක් මස දසවැනි දිනයේ සැන්දෑ යාමයේ මළහිරු බැස යද්දී සිය දියණිය සහ දයාබර බිරිඳ සොයා නික්ම ගියේය.

එනමුදු චතුර් දශකයක දිගු යුගයක් ඉක්මවා ඔහු එක්තැන් කල සොඳුරු ස්වර රටා හෙළ ගී පවතින තුරා අමර වරම ලබනු නිසැකය.

එච් එම් ජයවර්ධන ගී මුතු දාමයේ බිඳක්

නීල වර්ණ වන වදුලේ – ටී එම් ජයරත්න – තිලකරත්න කුරුවිට බන්ඩාර
මේ පුංචි රටේ – ටී එම් – කුලරත්න ආරියවංශ
රත්තරන් නෙත් දෙකින් – කුලරත්න ආරියවංශ
උඩ අහසේ තරු ගානේ – නීලා වික්‍රමසිංහ – තිලකරත්න කුරුවිට බන්ඩාර
පිණිබිඳු විසිරෙන සීතල හිමිදිරියේ – මාලිනි බුලත්සිංහල – දයා ද අල්විස්
මා එක්කලා අමනාපව – මාලිනි බුලත්සිංහල – ප්‍රේමකීර්ති ද අල්විස්
වී පැදුරෙන් ඉගිලී යන – ක්‍රිෂාන්ත එරන්දක – මහින්ද දිසානායක
ඔබයි රම්‍ය සඳ කිරණ – නන්දා මාලිනී – මහාචාර්ය සුනිල් ආරියරත්න
එක යායට මල් පීදුනු – සංගීත් නිපුන් සනත් නන්දසිරි – සුනිල් ආරියරත්න
චේතනා පරිශුද්ධ වූවත් – සනත් නන්දසිරි – සුනිල් ආරියරත්න
ඔබ හා මෙමා අතිනත් අරන් – ටී එම් – විමලා රංජනී පීරිස්
ළබැඳි සබඳ ඔබ කිමද තැවෙන්නේ – ඉන්ද්‍රානි බෝගොඩ – ධර්මදාස පරණගමඑක යායේ කකා වැටී – බන්දුල විජේවිර – සුනිල් එදිරිසිංහ – (මංගල තෑග්ග – 1987) – ප්‍රේමකීර්ති ද අල්විස්
මා හඞනා කදුඵ ගලා – නන්දා මාලිනී – සුනිල් ආරියරත්න
කඩමන්ඩියේ දොළ අයිනේ –නන්දා මාලිනී – සුනිල් ආරියරත්න
පෙම්ලොව දී දුටු ඔහුමද මේ – නන්දා මාලිනී – සුනිල් ආරියරත්න
සිනාවකින් පුතුගේ මුවේ – විජය කුමාරතුංග – මාලිනි බුලත්සිංහල
(ආරාධනා – 1981) – සුනිල් සරත් පෙරේරා
නෙළා ගන්න බෑ මගේ අත දිග නෑ – නන්දා මාලිනී – සුනිල් ආරියරත්න
දුවයි පුතයි මමයි අපි – මාලිනි බුලත්සිංහල – සුනිල් ආරියරත්න
රෝස කුසුමක් පිපේවී – නන්දා මාලිනී – සුනිල් ආරියරත්න
අම්මා බුදුවේවා – මාලිනි බුලත්සිංහල – සුනිල් ආරියරත්න
මධුර ප්‍රේම කල්පනා – නන්දා මාලිනී – කුලරත්න ආරිවංශ
හංස ගීයද ගයන්නේ – නන්දා මාලිනී – සුනිල් ආරියරත්න
පූජාසනයේ ඔබ හිඳුවා – නන්දා මාලිනී – සුනිල් ආරියරත්න
සක්වල තලයේ සොයා බලා – සෝමතිලක ජයමහ – සුනිල් ආරියරත්න
නවාතැන් පොළ ඔබයි – නන්දා මාලිනී – සුනිල් ආරියරත්න
පුංචි පුංචි රංචු එක්වෙලා – නන්දා මාලිනී – සුනිල් ආරියරත්න
ප්‍රේමය නම් රාගයෙන් තොර – නන්දා මාලිනී – සුනිල් ආරියරත්න
පිළිම නෙලා නැති විරුවන් – නන්දා මාලිනී – සුනිල් ආරියරත්න
වරදින්නේ නැත මට හිමි බත්පත – රෝහණ සිරිවර්ධන – සුනිල්
ආරියරත්න
දෙවොලේ නොකැළැල් – සුනිල් එදිරිසංහ – සුනිල් ආරියරත්න
මධු බඳුන් දෙතොල් විෂ බඳුන් – නිර්මලා රණතුංග – සුනිල් ආරියරත්න
කැළැමල් පිපේ සුවඳ දිදී – සුනිල් එදිරිසිංහ (කැළෑමල් – 1982) – සුනිල් ආරියරත්න
පහන් කන්ද මුල අඳුරුයි – නන්දා මාලිනී – සුනිල් ආරියරත්න
බුදු තාත්තේ බොන්න එපා – නන්දා මාලිනී – සුනිල් ආරියරත්න
මේ ජීවන ගංගාධාරයේ – නන්දා මාලිනී – සුනිල් ආරියරත්න
—————- ——– –(සමාප්තයි)———————
එදා ඇසුනු ගී බ්ලොග් අඩවිය – 2019 වප් මස

සටහන් පෙළගැස්ම‍
Prabath Rajasooriya

<– කියවන්න වෙල්ලස්සෙන් කොළොම්පුරට – සිරිලක ගුවන සිසාරා ඇසුණු වස්දඞුරාවය 1
එච්.එම්.ජයවර්ධන මතකය

ලිපියේ දැනුම මිතුරන් සමගින් බෙදා ගන්න

ඔබගේ අදහස් ඉදිරිපත් කරන්න…

වෙල්ලස්සෙන් කොළොම්පුරට – සිරිලක ගුවන සිසාරා ඇසුණු වස්දඞුරාවය 1

April 3, 2020 by admin

H M Jayawardana, Malini Bulathsinghala, Nanda Malini, Prabath Rajasooriya, TM Jayarathne

සොබා සොඳුරු බව කැටිකොටගත් අදින් අඩසියවසකට පෙර ඌව වෙල්ලස්ස එහි වත්මන් පරිසරයට වඩා බෙහෙවින් වෙනස් ව තිබිනි ඉංග්‍රීසි පාලන යුගයේදී දිස්ත්‍රික්ක විසිගනනකට අධික සංඛ්‍යාවකවකට කැබැලි කරනු ලැබූ ලක්දිව විසල් බවෙන් අනුරපුර දිස්ත්‍රික්කයට පමණක් දෙවැනි වන මොණරාගල පෙර රජ දවස වෙල්ලස්ස ලෙසින් නම්වුයේ එහි සිතිජ ඉම තෙක් පැතිර තිබු නිල්ල ගැසුනු සුවිසල් කෙත්වතු නිසා යැයි කියැවේ.

එහි වැස්සන් අතරින් බොහොමයක් අදද සිය පදෙසටම ආවේනික ප්‍රාදේශීය බස්වහරක් පවත්වාගෙන යන ගැමියන්ය පරසිඳු දුටුගැමුණු – එළාර සංග්‍රාම යුගය දක්වා දුර ඈත ඉතිහාසයක අමිල නිධන් සගවාගත් ඒ බිමයාය උදෙසා ලියැවුනු කව් – ගී – ගැදි පැදි නිමැයුම් ද සුඵපටු නොවේ.

භාහිර ලෝකය හා සිමිත සබඳතා පවත්වාගන්නට රිසි වු එහි වැසියන් හට යම්තමින් හෝ නවලොව අරුණඵ අංශු මාත්‍ර පමණින් විවිර වුයේ මේ පුවතට පසුබිම් වු 60 දශකයේදී වන්නට ඇත.

දිවයිනේ සෙසු වැසියන් සියවසකට ආසන්න යුගයක සිටි භුක්ති විඳි තැපැල් සේවය මෙබිම වාසභූමිය කොටගත් සියඹලාන්ඩුව වැසි ගැමියන් උදෙසා දියත් වුවා පමණි එහි ගොඩගැසෙන තැපැල් මලු කර ලා බයිසිකලය පැදයන එගම් වැසි යෞවනයා ද සිප්හලට සමුදුන්නා පමණකි.

ගලන ගගකි ජිවිතේ – දායඵ ලෝකයේ….

මිහිර පතා ආදරේ – ළපඵ නටයි ගං තෙරේ….

පෙරදිනක සිය සිප්හලේදී වැයු අයුර ඔහුට මැවි පෙනයි අදත් හෙටත් මතු මතුත් දිවි තිබෙන තුරා වයන්නෙමි මම එසේ ඔහු ඉටාගත්තේය.

ඔහු පියුං මහතැන් ගේ පරම ගාම්භීර කාකි ඇඳුමට සමුදෙන්නට තිරණය කලේය පසුවදා සිට වෙල් එළියේ කුඹුක් ගස් සෙවනේ කරඹ යායේ කොනේ ගාල් වී සැඩහිරු රැුස් ගෙවියන තුරු සොමිසඳ කැන් පෙරීඑන තුරු වයන්නට හැකි නොවේද?

එදිනෙදා ඇවැසි දෑ අල්ප වු ඒ යුගයේ කුස ගිනි නිවාගන්නට සරි යමක් සපයා ගන්නට අරගලයක් ඇවැසි නොවු ඒ යුගයේ එගම් වැස්සන් හට මාසික වේතන ලද රැුකියා එතරම් වැදගත් නොවන්නට ඇත.

යමං මැණික් ගරන්ට……………….

මිතුරු කොඵගැටයෙකු ගේ ඒ කියුම ද නරකම නැත … ඔව් මම කැමති අපි කරමු ………………. ඔහු ගේ පිළිවදනයි

මොනරාගල ඔක්කම්පිටිය බදුල්ල ලොව කාන්තියෙන් බබළවා ලූ මිණිකැට මතුවන බිම පදෙස් අතර වෙයි

රතු – නිල් – ආරනූල් – පසිංගල් – කැට කෙසේවෙතදු දිනපතා නිතිපතා බොරඵ කැට කුඩා ගනනින් ලැබුනු ඔහු වහා ඒ රඵපරඵ දිවියෙන් ද සමුගත්තේය

තමා පෙරදිනක සිය සිප්හලේ වැයු ගී නාදයේ රසමිහිර සිහිගැන්වුනු ඔහුට පුරාන වෙල්ලස්සෙන් රුහුුණු රට මාගම් පුරයට පිවිසෙන්නට සිත්විය ඒ ගී නාදයේ බයස්කෝප් රූපරාමුවේ දිස්වු සිහින කුමරා වසනුයේ එහි නොවේද ?

හම්බන්තොට වීරවිල වෙරළ ඉම පේන මායිමේ දිස්වු සැනසුම නාමපුවරුව ඇසගැසුනු වහාම තම ආගිය තොරතුරු පවසා එහි හිමිකරුවා මුණගැසෙන්නට පැමිණිය වග දැන්වීය

ගාමිණි සර් අද මෙහෙ නෑ …………………….

එසේ එක් සිහින මාලිගාවක් සුනුවිසුනු වෙද්දී තවත් එකක් එතැන ගන්නට පැමිනියේය එයින් කියවුනේ දකුනු ලකේ අග නගරයට යන ලෙසය

ගාලු පුරයේ රිච්මන්ඩ් කන්ද නැගි මේ අඳුරු පැහැ කෙසග මිනිසා ගේ ඊලග සිහිනය විජයානන්ද දහනායක මැතිඳු මුණගැසීමය

සර් මම රස්සාවක් හොයාගෙන ආවේ සියඹලාන්ඩුව ඉඳලා ………………….

ඇයි එච්චර ඈත ගමක ඉඳං මෙච්චර දුර ආවේ ………….රස්තියාදු ගහන්න එපා ………මේ සල්ලි අරන් ගෙදර යනවා …………………..

අවවාදය ලැබුනේ රුපියල් විස්සක තරම් ලොකු මුදලක් මිට මොළවද්දීය

මාස ගණනකට පසුව සියඹලාන්ඩුවේ ගැමියන් හට යළිත් තමන්ට හුරුපුරුදු හින්දෑරි කොඵගැටයා ගේ රුව උදේ හවා දකින්නට ලැබිනි ඒ මෙවර වෙල් ඉපනැලේලේ ගසකට බරදී බටනලා වයන්නා නොවේ වැඩබිම් වල අත්උදව් කරුවෙකි

තවත් කලක් ගතවෙද්දී ඔහු බුරුත – හල්මිල්ල – වීර – පඵ පඵ ගසන්නෙකු ලෙස ඔවුන් දුටුවේය……

මද කලකින් නැවතත් සියඹලාන්ඩුවේ අපුරු වාදකයා ආගිය අතක් නොවිණි

තම පුතු ගැන ලැබුනු පනිවුඩයකින් අනුව ඔහුගේ පියා කඩිමුඩියේ ඈත හිමයේ වන වදුල පීරා රිංගා යද්දී ඔහු නිල්ල ගැසී පිදී ගිය එක්තරා සරුයායක සිරි නරඹමින් සිටිනු දකින්නට පියා ගේ නෙත් පින් නොව පව්කර තිබුනේය

මොනවද උඹ මේ කරන්නේ…?

මාත් ඉතිං ජීවත්වෙන්න එැපැයැ අප්පච්චි…..

අපේ පරපුරේ උන් මේ වා කරලා නෑ නොකා මළත් මේවා කරන්න එපා………………

ත්‍රෛලෝකවිජයපත්‍ර වගාව පැළ ඉදිරි අහසින් විසිවි යන්නට පටන් ගත්තේය

දැන් නැවතත් වාදකයා ගම්මානයේය… සියඹලාන්ඩුවේ නව තැපැල් පියුං උන්නැහේ ගේ සිණු නාදය ඔහුගේ දොරකඩ නාදවීමේ අරුමය කිමද?

හේරත් මුදියන්සේලාගේ ජයවර්ධන….. නමට ලියුං කරදහියක් ආංඩුවේ රේඩියෝ සිලෝන් එකෙන්………………….

ඔහු පස්වනක් ප්‍රිතියෙන් පිනා ගියේය මෙතරම් සතුටක්…. කවර දිනක හෝ පෙර අත්දකින්නට ලැබුනු වගක් මතක නැත…. තමන් මෑත දිනක කඩමන්ඩියේ පුවත්පත් දැන්විමට ලියු ලිපියට පිළීතුරක් ලැබි ඇත

ඔහු දුරබැහැර සිට අගනුවරට පිවිසියේය නමුත් ඒ ගුවන් විදුලි සම්මුඛ පරික්‍ෂණය මුහුණදෙන්නට නොවේ, තමන්ගේ කටයුත්ත වඩාත් හොඳින් පහසුවෙන් කරගැන්මට හැකි කෙටි ක්‍රමය පිළිබඳව ඔහු හොඳින්ම දැනුවත්ය

නීල වර්ණ වන වදුලේ …..

කුරුඵ ප්‍රේම ගී අතරේ ……….

සයුරු සමිඳු වැළඳ ගන්ට ……………

පෙම් දියවර ගලා හැලේ ……………..

පද සංකලනය – ප්‍රවීණ මාධ්‍යවේදී තිලකරත්න කුරුවිට බන්ඩාර

ගැයුම – ටී එම් ජයරත්න

(තරංගා ලේබලයේ වෙළඳ තැටියකි – 1979)

රජයේ ආයතනයන් හි රැුකියා ලබාගැනීමේ සාම්ප්‍රදායික නොවන ජනප්‍රිය හුරුපුරුදු ක්‍රමවේදය වඩාත් ආරක්‍ෂාකාරි මෙන්ම ස්ථිරසාර යැයි ද ඔහු සිතුවේය

දුරබැහැර සිට එන පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරුන්ගේ නේවාසිකාගාරය වු ශ්‍රාවස්තිය කරා පිවිස තම ප්‍රාදේශීය පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරයා මුණගැසීම එකී පහසු කෙටි ක්‍රමයයි නියමිත දිනය එළඹියේය ඒ ප්‍රභූවරයාගේ නිර්දේශය සහිත ලියැවිල්ල එදවස ගුවන් විදුලියේ සංගීත පාලක තනතුර හෙබවු කීර්තිධර සම්මානනීය ජ්‍යෙෂ්ඨ සංගීතවේදී සෝමදාස ඇල්විටිගලයන් අතට ලැබි ඇත

මේ මන්ත්‍රී ලියුම් අපිට වැඩක් නෑ ……………. හෙට එනවා පරික්‍ෂණයේදී තමුන්ගේ හැකියාව පෙන්නන්න පුඵවන් …..

ලැබුනු පිළිතුරයි ……..

බදුල්ලේ දී සිය ගුරුපියෙකු ලෙස කටයුතු කල වසන්ත ඔබේසේකරයන් ඔහුට සිහිවිය ඇල්විටිගල ශූරීන් සහ ඔහු සමිපතමයන්ය දෙදෙනා එක්ව වසර කිහිපයකට ඉහත දී හෙළ සිනමාවේ සිදු කළ පෙරළිය ඒ අපුර්ව සිනමා පටය වු සත්සමුදුර එහි මෝහනීය සංගීත රටා.. සංවේදී දෙබස් ඛණ්ඩ…. ඔහුගේ මතකයේ රූප දසුන් මවමින් ඇදී ගියේය

ආත්ම ධෛර්ය සිඳබිඳනොගත් ඔහු කෙසේ කවර කැපකිරීමක් කරමින් හෝ තම උත්සහය මල්ඵල ගන්වන්නට කැස කැවීය

වසන්ත ඔබේසේකරයන් මුණ ගැසී ඔහුගේ ලියුම් කරදහියක් ද ලබාගැනීමේ ඔහුගේ සිහිනය සැබෑ කර ගත්තේය

ඉන් ඉක්බිති ….වසර ගණනක් පුරා තැන තැන මුළා වෙමින් විඳි දුක් කම්කටොඵ ඔහුට සිහි වන්නට ඇත … අවසානයේ තමා ගේ ආදරණිය වස්දඞුව …. ළපටි වියේ සිට ගමේ වෙල් එළියේ ඉපනැල්ලේ ගාටමින් ගී තාල වයමින් සිදුකළ සිය ප්‍රියතම විනෝදාංශය සිය ජීවන මාර්ගය බවට පත් වන්නට වැඩ කටයුතු යෙදෙන තීරාණාත්මක මෙහොත හෙට උදාවනු ඇද්ද?

පරික්‍ෂණ මන්ඩලයේ අසුන්ගෙන සිටියේ සිංහල සංගීතයේ මහ පුරුෂයාණෝය ඒ පන්ඩිත් අමරදේවයන් ය ගීයක අනුවැයිමක් සිදුකර පෙන්වන ලෙස එතුමෝ ගේ අභියෝගයකි

ඔහු ගීතයක් වයන්නට විය

අමරදේවයන් ගේ වතකමල පිබිද නැගී එන අයුරු ඔහු ගේ නෙත්කොන් දසුනේ ඇඳිගියේය

සත් සමුදුරේදී හෙළ ගීතය නවමගකට යොමුකරමින් යුග පෙරළියක් සිදුකල මේ මහා සංගීතවේදීන් දෙදෙනා අතර මන්ත්‍රනයකි

හරි…. තමුන් ව අපි තෝරාගත්තා……………..

පසුකලදී හෙළ සරල ගීතය වඩ වඩාත් සොඳුරු කරවන්නට අමයුරු සුමධුර රසපුර්ණ භාවපුර්ණ සංවේදී සත්සර රටා බිහිකල ගාන්ධර්වයෙකුගේ නිර්මාණ දිවිගමන එතැන් සිට එඅයුරින් ඇරඹිනි

සංගීතයේ අල – වැල – මුලගිය තැන් හදාරා නැති හේරත් මුදියන්සේලාගේ ජයවර්ධන ගේ මුවින් නැගී ආ වායුදහරාව වස්දඞුව කිතිකවද්දී ඔහුගේ අතැගිලි තුඩින් හාර්මෝනියමෙන් මතුවි ආ මධුරමනෝහර තනු දහරා රසිකයන්ගේ හදවත එදා සිට කිතිකවමින් සිටී.

ගුවන් විදුලියේ ද සිංහල සංගීතයේදී වසන්ත සමය උදා වී තිබූ යුගය ’70’ දශකය ලෙසින් නම්කෙරුනේ නම් ඒ යුගයේ පරසිඳු එකී ගී තනු අතර ඔහුගේ නිර්මාණ ද එමටය.

හාත්පස එකලු කරන්නට විදුලි මිනි පහන්ද ශබ්ද දුෂණය නංවන්නට විවිධාකාර විද්යුත් මේවලම් ද හිඳ හිට හෝ දකින්ට නොවූ එදා ගම් පියසේ හුදකලා නිසල බව සොඳුරු ලෙස බිඳලුයේ එච් එම් ජයවර්ධනවරුන් ගේ ’වස්දඞු’ රාවයයි. සැඳැ අඳුර ගලා එද්දී විදුලි කෝෂ යුග්මයකින් පමන බලගැන්වූ කුඩා රේඩියෝවෙන් නිසොල්මනේ නැගෙන සංගීත රාවය සිත පහන් කර දැහැනට සමකරවයි.

ඔබ හා මෙමා අතිනත් අරන්…………………

අපගේ ලොවේ තනිවූ එදා……………

ඔබ මා දෙපා දෑතින් බදා………….

සිපගත් එදා සිහිවෙනවා………………..

ගැයුම- ටී එම් ජයරත්න

පද සංකල්පනය – විමලා රංජනී පීරිස් (ගුවන් විදුලි අධ්‍යක්‍ෂ ජනරාල් රිජ්වේ තිලකරත්න ගී සංකල්පනා උදෙසා යෙදූ අන්වර්ථ නාමයකි)

විශේෂ ස්තුතිය උපුටා ගැනීම – රස මතක අසිරිය – විජිත් කුමාර් සේනාරත්න මහතා

සටහන් පෙළගැස්ම‍
Prabath Rajasooriya

කියවන්න වෙල්ලස්සෙන් කොළොම්පුරට – සිරිලක ගුවන සිසාරා ඇසුණු වස්දඞුරාවය 2 –>
එච්.එම්.ජයවර්ධන මතකය

ලිපියේ දැනුම මිතුරන් සමගින් බෙදා ගන්න

ඔබගේ අදහස් ඉදිරිපත් කරන්න…

Solve Me #9

May 4, 2019 by admin

Can you Solve ME? Hurry!

Post your answer in the comment box below!

Solved

CLAUDE FERNANDO – a musical giant of his time

March 26, 2019 by admin

Back in the late 1970’s Vanderwert Place, Dehiwela was a quiet suburban residential neighbourhood. About half way down on the right side as one walked from the Galle Road, at number 22 if I remember right, was a small annexe which was a hive of musical activity. It was the Claude Fernando Music School.

A small reception area lead to a living room which was graced by a large, near indestructible, upright piano, a grand old instrument if there ever was one. It was in this cosy and welcoming setting that I was fortunate enough to learn to play popular songs of the day on the piano from one of the most wonderful of men one could aspire to meet in life.

Claude Fernando was one of a kind. Many of his peers in the music world that I have been lucky enough to meet in recent years have spoken with extreme affection in unison of the man he was and of his artistry on the electone organ. This instrument was new to Sri Lanka at the time and it is perhaps right to say that he lead the way. In the words of one of the most popular Sinhala vocalist-musicians of our times Claude “appeared to play not with ten fingers but twenty”! Many of his contemporaries from the 70’s Group Song era recall with enormous admiration the phenomenal skill Claude possessed at writing music scores. His ability to write the notation for compositions at lightning speed is legendary. I understand many a composer of the time relied on an ever-obliging Claude to write musical scores for them at recordings.

I myself was lucky enough to see him write musical scores while simply whistling the tune softly. In the back room of his little music school stood a large table with a number of thick, well-trodden manuscript books containing the notation for hundreds of songs both English and Sinhala. All the notation was hand-written by him; the introductions and interludes in red, choruses and verses in black. At each lesson one selected a song, copied the notation on to one’s manuscript book which was a work of art in itself with a distinctive sketch of a female head with flowing hair in red and black in one corner, and then sat with Claude at the piano to be taught how to play it.

The sheer beauty of the system he used in writing musical scores was that even the likes myself with only basic sight-reading skills could follow the thread and learn to play those songs. While what one played with the right hand was in conventional western notation, the base was written below the staff using English letters to signify the chord and dots placed in exactly the right spot to create the beat. Ofcourse watching Claude play the song to this notation was a major treat and a vital component of the lesson. One learnt fairly rapidly to close the book and play from memory simply trying to imitate the guru. How he got us to play the popular songs of that era on the piano despite our very basic theoretical musical knowledge and limited finger-skills was quite phenomenal.

It was during this time that I used to drop in at his Mendis Place home where he lived with his mother on some errand or to pick up the keys to the music school. I recall with extreme fondness how well Claude’s mom treated me and the mug of the most delicious cocoa drink which invariably followed.

Claude went out of his way many times to help nurture my interest in music by taking me along to some of the recordings at the recording studio at Bishop’s Palace down Kynsey Road. He played the treasured organ of that era at these recordings and I recall with immense gratitude how I was allowed to have a quiet play on this instrument when the musicians took a break.

The King Claude Show came into being in the early 1980’s. I recall with nostalgia how I had the privilege of taking part in the very first show. This televised concert went from strength to strength for some time and many who performed on the King Claude Show went on to make a name for themselves in the field of music in later years.

My association with this most humane of personalities was unfortunately relatively brief as higher education beckoned and beat music in to second place. However I have spent that last forty years playing songs by Abba and BoneyM, “Kandayam Gee” of the 70’s, instrumentals of that era, baila and many many others the way Claude Fernando taught me to play them. For the sheer joy this has brought me through a lifetime I owe him an eternal debt of gratitude.

May his soul rest in peace!

-Suraj Ranasinghe-

Share this knowledge with your friends…

How do you feel about this article…

admin